Życiorys

Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 roku w Nowogródku lub w Zaosiu pod Nowogródkiem. W 1807 roku rozpoczął naukę w powiatowej szkole dominikańskiej w Nowogródku. W 1812 roku zmarł jego ojciec. W tym samym roku spotkał się wielką historią: z przemarszem przez Nowogródek wojsk Napoleona, w tym legionów pod wodzą księcia Józefa Poniatowskiego. W 1815 roku zapisał się na czteroletnie studia na Uniwersytecie Wileńskim, a w październiku 1817 roku założył z przyjaciółmi Towarzystwo Filomatów. W 1819 roku rozpoczął pracę nauczycielską w szkole powiatowej w Kownie. W 1820 roku umiera matka Adama Mickiewicza. Tego samego roku powstaje Oda do młodości oraz rozpoczyna prace nad II częścią Dziadów. W kolejnym roku powstaje pierwszy tomik Poezji, zawierający Ballady i romanse. W listopadzie 1823 roku zostaje wraz z innymi filomatami aresztowany, a w kolejnym roku zostaje zesłany w głąb Rosji. W 1825 roku odbył wycieczkę na Krym, która zaowocowała cyklem wspaniałych sonetów. W 1828 roku zostaje wydany „Konrad Wallenrod”. W 1829 roku otrzymuje zezwolenie na opuszczenie Rosji i odbywa podróż po Europie zachodniej. W kolejnym roku przebywa we Włoszech i Szwajcarii, a w 1831 roku przyjeżdża do Wielkopolski. W 1832 roku wraca do Paryża, wydaje III część Dziadów oraz rozpoczyna pisanie Pana Tadeusza, który premierę ma w 1834 roku. W roku premiery poematu epickiego bierze ślub z Celiną Szymanowską. Z ich związku na świat przychodzą dwie córki i czterech synów. W 1839 roku rozpoczyna wykładanie na Akademii w Lozannie, w tym okresie powstają liryki lozańskie, które nie zostają opublikowane za jego życia. W latach 1840-1844 obejmuje profesurę literatury słowiańskiej w College de France. W 1841 roku po raz pierwszy spotyka podającego się za proroka Andrzeja Towiańskiego i wraz z nim zakłada Koło Sprawy Bożej. Po dwóch latach jednak zrywa z Towiańskim. W 1848 roku Mickiewicz zakłada legion w związku z wydarzeniami Wiosny Ludów. W 1852 roku otrzymuje pracę w Bibliotece Arsenału w Paryżu. W marcu 1855 roku umiera jego żona. 26 listopada tego roku poeta umiera pod Konstantynopolem. W 1890 roku jego prochy zostają przeniesione z Montmorency na Wawel.

Największe dzieła

Adam Mickiewicz uważany jest za najwybitniejszego poetę polskiego romantyzmu. Jego wczesne utwory: Oda do młodości i cykl Ballady i romanse (1822), torowały drogę polskiemu romantyzmowi. Rozwinęły go i utrwaliły inne dzieła wileńsko-kowieńskie, poemat Grażyna (1823), prezentujący romantyczne rozumienie narodowości i patriotyzmu oraz II i IV część dramatu Dziady (1823), poświęcone zagadnieniom etycznym. Poezja okresu rosyjskiego, m.in. Sonety krymskie (1826), wiersze erotyczne, przedstawia życie wewnętrzne jednostki postawionej wobec świata dzikiej przyrody Wschodu i uwikłanej w relacje z innymi ludźmi. Tragizm losów patrioty, przedstawiciela podbitego narodu, ujawnia powieść poetycka Konrad Wallenrod (1828). Historiozoficzne ujęcie najnowszych dziejów Polski w duchu ideologii mesjanizmu przynosi romantyczny dramat metafizyczny Dziady cz. III (1832), który jest bliski ideowo profetycznym Księgom narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (1832). Epicki poemat Pan Tadeusz (1834), ukazuje przeobrażenia szlacheckiej zbiorowości pod wpływem wydarzeń historycznych z czasów wojen napoleońskich. Wybitną wartość posiada emigracyjna liryka, wśród których obok wierszy patriotycznych wyróżnia się cykl liryków lozańskich.